Կայքի քարտեզ |
|
|
Թեմաներ |
|
|
Հարցեր |
|
|
Rouben Hakhverdyan |
|
|
FLAG COUNTER |
|
|
|
| | |
|
ԱՄԱՆՈՐՅԱ ՆԱԽՈՒՏԵՍՏ
«ՁՆԵ ՄԱՐԴՈՒԿՆԵՐ»
Անհրաժեշտ
պարագաները.
Պատրաստման եղանակը.
Ձվերը եփել,
մաքրել, թողնել, որ հովանան: Ծովախեցգետնի ձողիկները, ձվերը,
եգիպտացորենը և բրինձը մսաղացով աղալ, ավելացնել մայոնեզ, աղ անել և
լավ խառնել:
Զանգվածից
գնդիկներ պատրաստել, թաթախել կոկոսի փաթիլների մեջ ու ձնե մարդուկներ
պատրաստել: Քիթն ու գլխարկները պատրաստել գազարից:
ԱՂՑԱՆ «ԱՄԱՆՈՐՅԱ
ԱՍՏՂԻԿ»
Անհրաժեշտ
պարագաները.
Պատրաստման եղանակը.
Հավի
փափկամիսը կտրատել ծղոտանման, խնձորները` մանր, խորանարդաձև, պանիրն
անցկացնել քերիչով:
Բաղադրիչները դասավորել հետևյալ շերտերով` հավի փափկամիս, մայոնեզ,
խնձոր, մայոնեզ, պանիր, մայոնեզ, ձկնկիթ:
Աղցանին
դանակի կամ խոհանոցային բահիկի օգնությամբ աստղի ձև տալ, զարդարել ձվի
սպիտակուցով և ձիթապտուղներով այնպես, ինչպես պատկերված է նկարում:
ՄՍՈՎ ՈԶՆԻՆԵՐ
Անհրաժեշտ
պարագաները.
-
ձու
-
պինդ պանիր
-
մայոնեզ
-
գազար
-
մսի խճողակ
-
գնդիկավոչ
սև բիբար
-
սպագետի
Պատրաստման եղանակը.
Ձվերը եփել, հովացնել, կեղևը մաքրել, երկարությամբ
կիսել 2 մասի, դեղնուցները հանել:
Եփած գազարն ու պանիրն անցկացնել
քերիչով:
Գազարը, դեղնուցները, պանիրն ու
մայոնեզը խառնել իրար, ստացված զանգվածը լցնել սպիտակուցների մեջ ու
միացնել, որպեսզի կրկին ստանա ամբողջական ձվի տեսք:
Յուրաքանչյուր այսպիսի լցոնած ձուն
պատել մսի խճողակով, մի ծայրը փոքր-ինչ երկարացնել, որպեսզի ոզնու տեսք
ստանա, սև բիբարներն ամրացնել որպես աչքեր և քիթ, իսկ հում սպագետիները
կոտրատել և խրել վրան` որպես փշեր:
Եփել մինչև 220 աստիճան
տաքացված ջեռոցում մոտ 30 րոպե:
ԱՄԱՆՈՐՅԱ ՏՈՐԹ
Անհրաժեշտ
պարագաները.
-
150
գր կարագ
-
20
գր մեղր
-
70 գր
շաքարի փոշի
-
դարչին
-
1
փաթեթ
վանիլ
-
1/2
նարնջի կեղև (քերած)
-
6 ձու
-
85
գր աղացած նուշ
-
85
գր աղացած մակ
-
աղ
-
80 գր
շաքարավազ
-
բուսական
յուղ
Պատրաստման եղանակը.
Կարագը հարել մեղրի, 50
գր շաքարի փոշու, մի պտղունց դարչինի, վանիլի և նարնջի
կեղևի հետ: Աստիճանաբար ավելացնել ձվի դեղնուցները, ապա նուշն ու մակը:
Սպիտակուցների վրա մի պտղունց աղ լցնել, հարել, ապա
ավելացնել շաքարավազն ու կրկին լավ հարել:
Ստացված փրփուրն աստիճանաբար ավելացնել հիմնական զանգվածի մեջ` նախ
1/3 մասը, ապա`
մնացածը:
Ձևաթավայի վրա բուսական յուղ քսել, ալյուր շաղ տալ,
խմորը լցնել մեջը և թխել 175 աստիճան տաքացված
ջեռոցում 35 րոպե:
Պատրաստի
թխվածքը ջեռոցից հանել, թողնել ձևաթավայի մեջ այնքան, մինչև հովանա,
ապա հանել, վրան դասավորել հաստ թղթից կտրված եղևնիներ,
շաղ տալ մնացած շաքարի փոշին,
ապա եղևնիները զգուշությամբ հանել:
ՀԱՄԵՂ ՏՈՆԱԿԱՆ ՏՈՐԹ
Անհրաժեշտ
պարագաները.
խմորի համար.
-
5
ձու
-
8
ճաշի գդալ շաքարավազ
-
7 լիքը
ճաշի գդալ ալյուր
-
200
գր թթվասեր
կրեմի համար.
Պատրաստման եղանակը.
Ձվերի սպիտակուցներն առանձնացնել դեղնուցներից:
Դեղնուցները հարել 5
ճաշի գդալ շաքարավազով, ավելացնել ալյուրը` շարունակելով հարել, ապա`
թթվասերը:
Սպիտակուցներն առանձին տարայում հարել այնքան,
մինչև ստացվի պինդ փրփուր, ավելացնել մնացած 3
ճաշի գդալ շաքարավազը` շարունակելով հարել: Ստացված
զանգվածն աստիճանաբար ավելացնել նախորդի մեջ ու լավ խառնել:
Ջեռոցը տաքացնել մինչև 220
աստիճան: Ձևաթավան պատել կարագով, ալյուր շաղ
տալ, մեջը լցնել խմորը և
դնել ջեռոցը` ջերմաստիճանն իջեցնելով մինչև
200 աստիճան: Թողնել, որ խմորը
5-6 րոպե լավ բարձրանա, ապա ջերմաստիճանն
իջեցնել 150 աստիճան և թխել
ևս 20 րոպեի չափ:
Երբ
թխվածքը պատրաստ լինի, ջեռոցից հանել, թողնել, որ հովանա, ապա դանակով
բաժանել 2 շերտի:
Թթվասերը կամ սերուցքը հարել շաքարավազի
հետ այնքան, մինչև շաքարավազը լրիվ լուծվի: Ստացված կրեմով միացնել
տորթի շերտերը, մնացած մասը քսել տորթի երեսին ու ձևավորել ըստ
ցանկության:
ԱՄԱՆՈՐՅԱ ԽՈՐՏԻԿ «ՁՄԵՌ
ՊԱՊԻ ՊԱՐԿ»
Անհրաժեշտ
պարագաները.
-
1 բաժակ ալյուր
-
1 լիտր կաթ
-
4 ձու
-
ապխտած
սաղմոն (лосось)
-
լոլիկ
-
այծի պանիր
-
աղ, շաքարավազ
Պատրաստման եղանակը.
Նախ
հարկավոր է պատրաստել բլինները: Դրա համար ալյուրը բլրաձև լցնել
սեղանին, մեջը կոտրել ձվերը, ավելացնել ըստ ճաշակի աղ և շաքարավազ,
մատներով խառնել, տեղափոխել հարմար տարայի մեջ: Աստիճանաբար ավելացնել
կաթը` ամեն շիթից հետո զանգվածը հարելով, որպեսզի գնդիկներ չառաջանան:
Ստացված զանգվածը քամիչով քամել, 30 րոպե թողնել սառնարանում, ապա
հանել ու լավ տաքացված թավայով բլիններ թխել:
Լցոնը
պատրաստելու համար
սաղմոնը, լոլիկն ու
պանիրը խորանարդաձև կտրատել, խառնել իրար:
Յուրաքանչյուր բլինի կենտրոնում մի փոքր լցոն լցնել, եզրերը հավաքել
պարկի նման ու փայտիկներով ամրացնել: Ստացված պարկիկների վրա մի փոքր
քերած պանիր լցնել, դասավորել ձևաթավայի վրա և ոչ շատ երկար տապակել
ջեռոցում:
Մատուցելուց առաջ փայտիկները հեռացնել:
ՄԱՆԴԱՐԻՆՈՎ ԱՄԱՆՈՐՅԱ
ԱՂԱՆԴԵՐ
Անհրաժեշտ
պարագաները.
-
6 ձու
-
250 գր թթվասեր
-
100 գր շաքարավազ
-
15 գր կարագ
-
1 թեյի գդալ իմբիր
-
6 հատ մանդարին
-
1 հատ կիտրոն
-
դարչին
-
աղ
Պատրաստման եղանակը.
Ջեռոցը
տաքացնել մինչև 180 աստիճան: Ձվերը հարել շաքարավազի, թթվասերի, աղի,
հալեցված կարագի, 1 ճաշի գդալ կիտրոնի հյութի և
իմբիրի հետ:
Վերցնել 6
հատ հրակայուն բաժակ, ներսից պատել կարագով և ստացված զանգվածը
հավասարաչափ լցնել բաժակների մեջ, ապա վրայից դասավորել մանդարինի
մաքրված և կաշին մաքրած կտորները:
Բաժակները
ծածկել փայլաթիթեղով և մոտ 30 րոպե եփել ջեռոցում:
Մատուցելիս
աղանդերը զարդարել կիտրոնի կեղևով և դարչինով:
Ամանորյա ծիսական կերակրատեսակներԱմանորյա տոնածիսական սեղանը բնականաբար տարբերվում էր մերօրյա տոնական սեղանից: Ավանդական Նոր տարին ուտիս օր չէ, այն պաս օր է: Եվ որքան էլ առատ լիներ սեղանը, մսեղեն կերակրատեսակները բացառվում էին: Գերապատվությունը տրվում էր հատիկեղենին` լոբի, ոսպ, քաղցրավենիքներին: Այժմ գրեթե մոռացված է հատիկեղենի նշանակությունը Նոր տարվա սեղանին: Մինչդեռ բոլորովին պատահական չէ հատիկեղենի կիրառումը: Հատիկը առհասարակ բոլոր մշակույթներում խորհրդանշում է կյանքն ու պտղաբերությունը, մահն ու վերածնունդը: Այն նման է սաղմի, այն թաղվում է հողում, խորհրդանշորեն մահանում է, ապա կրկին վերակենդանանում` ծիլ տալիս: Հատիկեղենը կամ դրանից պատրաստված կերակուրները առկա են բոլոր տոմարային տոների ծիսաշարում` հարիսան` Նավասարդին, Բարեկենդանին և Ս. Ծննդին` որպես ծիսական կարևորագույն ուտեստ, ձավարով պատրաստված կաթնապուրը` Ծաղկազարդին: Տարեհաց Թխվում էր թարմ հաց, նույնիսկ եթե տանը կար բավականաչափ հաց: Հացը հայերի մոտ պաշտվել է: Կովկասյան մի շարք ժողովուրդներ (աբազներ, աբխազներ) հաց ասվածը, որպես այդպիսին չունեն: Հացին փոխարինում է обыста կոչվող դոնդողանման զանգվածը: Հավանաբար այստեղից էլ паста բառը: Նոր տարվա կարևորագույն ուտեստն էր տարի հացը, տարեհացը, որը ևս խորհրդանշական հիմք ունի: Տարեհացի մեջ դրվում էր «դովլաթը»` գուշակության դրամը: Տարեհացը զարդարում էին ամենատարբեր սիմվոլներով` հիմնականում տիեզերական, բաժանում էին 12 մասի: Բաղադրատոմս Մածուն 1լ, մարգարին կամ կարագ 250 գր., շաքարավազ 1 ճաշի գդալ, սոդա 1 թեյի գդալ, ձու 5 հատ, թթվասեր 500 գր., կանեփ 1 բաժակ, ալյուր այնքան, ինչքան կվերցնի խմորը: Մածունը, թթվասերը և կարագը խառնել իրար, հարել, քիչ-քիչ ավելացնել ձուն և շաքարավազը: Ավելացնել սոդա և մի փոքր կանեփ, ապա այնքան ալյուր, որ ստացվի շատ պինդ, ոչ շատ թույլ խմոր: Խմորի երեսին քսել կանեփով համեմված ձվի դեղնուց և դնել ջեռոցը: Մարդակերպ գաթաներ Ամանորի տոնածիսական համալիրի մեջ կարևորագույն տեղ են զբաղեցրել ասիլիկ-վասիլիկները կամ ուղղակի վասիլները, երբեմն` բասիլները: Սրանք մարդակերպ փոքրիկ գաթաներ էին, կարող էին ունենալ նաև առարկաների ու կենդանիների տեսք` եզների, քսակի, կովի: Վասիլիկները թխվում էին թոնիրներում և ըստ նրանց ուռչելու, փքվելու աստիճանի որոշում էին, թե ինչ է լինելու հաջորդ տարում: Օր. տան երիտասարդ հարսի կերպարանքով վասիլիկ էին պատրաստում, եթե թխվելիս այն փքվում էր, հավատում էին, որ տանը երեխա կծնվի: Բաղադրատոմս 1 կգ ալյուր, ջուր այնքան, ինչքան կվերցնի, աղ: Հունցել խմորը, թողնել 20 րոպե հանգստանալու և հասունանալու: Հացիկները ձևավորել մարդու տեսքով` աչքերի և բերանի տեղերում, կրծքին դրած ձեռքերի վրա չամիչ խրելով: Հարիսա Ս.Ծննդի ծիսական հարիսայի հետ պիտի հաղորդակցվեին տան բոլոր անդամները, ընդհուպ մինչև նորածինները: Տանտիկինը հարիսայի յուղից քսում էր նորածնի շուրթերին` որպես պարտադիր հաղորդակցություն սրբազան ուտեստի հետ: Ընդ որում` հոգեպես անմաքուր, մեղավոր մարդն իրավունք չուներ ուտելու հարիսան: Բաղադրատոմս Հավ `1 կգ, ձավար 1կգ, աղ 30 գր., կարագ` 400 գր.: Հավը ոսկրազատելուց հետո ոսկորներից ստանալ արգանակ: Արգանակի մեջ լցնել ձավարը և հավի փափկամիսը: Եփել թույլ կրակի վրա`անընդհատ խառնելով մինչև միսն ու ձավարը լուծվեն իրար: Ավելացնել աղ, կարագ կամ յուղ: Ցանկալի է մատուցել հալած յուղով: Մայրամաճաշ Երբ գնում էին շնորհավորելու, անպայման հետները տանում էին անուշապուր կամ այլ անունով մայրամապուր: Իհարկե, անունը կապ ունի Աստվածածնի հետ: Բաղադրատոմս Սոխ` 200 գր., սիսեռ` 300գր., չորացրած սմբուկ` 300 գր., լոլիկ` 300 գր., պղպեղ` 200 գր., լոբի չորացրած 200 գր., կարագ 100 գր., աղ` 30 գր., չորացրած կանաչի` 20 գր., կարտոֆիլ` 400 գր., տոմատի մածուկ ` 50 գր.: Սոխը մանր կտրտելուց հետո սոխառած անել տոմատի մածուկով, ավելացնելով կարմիր աղացած պղպեղ: Նախօրոք թրջած բանջարեղենը ջրքամել, սիսեռը խաշել: Եփվող սիսեռի վրա ավելացնել կարտոֆիլ, բանջարեղեն: Եփել մոտ 15-20 րոպե: Վերջում ավելացնել սոխառածը, կանաչի, ցանկալի է համեմ և ռեհան: Մայրամապուր Բաղադրատոմս Ծեծած կորկոտ 50գր., չամիչ 20 գր., ծիրանի չիր 20գր., սալորի չիր 25 գր., դոշաբ 35 գր.: Պատրաստման եղանակը` ծեծած կորկոտը, չամիչը, չոր ծիրանն ու սալորը միասին եփվում են: Եփելուց հետո դոշաբ են լցնում: Աղբյուր` «Հայկական խոհանոց», www. Գիտելիք. am
Լոբով աղցան Ամանորյա սեղանի զարդն էր լոբին` իր տարատեսակներով հանդերձ: Լոբին իր պատյանով նման է ընտանիքի, իսկ հատիկը` սաղմն է, էմբիրոնը` կրկին նորացվող կյանքի և հավերժության գաղափարը: Խեթերը լոբին կապում էին աչքի լույսի հետ և իրենց մոգական ծեսերում լոբով շփում էին աչքերը` միաժամանակ լոբուն նվիրված բանաձևեր արտասանելով: Բաղադրատոմս Կարմիր լոբի 80գր., սոխ25 գր., արևածաղկի ձեթ` 15 գր., քացախ`15 գր., աղը, պղպեղը, համեմը և մաղադանոսն ըստ ճաշակի: Լոբին խաշել, ջրքամել: Վրան ավելացնել կտրատած սոխ, մնացած բանջարեղեններն ու համեմունքները:Սիսեռ, հոնի չիր, ընկույզ, աղ, չամիչ, ալյուր, ջուր, հիլ: Սիսեռից գնդիկներ Սիսեռը նախօրոք թրջում են և գոլ ջրում պահում որոշ ժամանակ, որից հետո ձեռքով շփում են և միջուկն անջատում հաստ կեղևից: Եփում են 10-15 րոպ ե և կրկին նույն գործողությունը կատարում: Կեղևը միջուկից անջատելուց հետո սիսեռը մսաղացով աղում են, վրան ավելացնում կորիզներից անջատված հոնի չիր/նախապես թրջել գոլ ջրի մեջ/, ընկույզի ծեծած միջուկը, քիշմիշ, աղ, հիլ: 2 ճաշի գդալ ալուրը բովում և քիչ ջրով բացում են ու եփված այդ թանձր խյուսը լցնում սիսեռի վրա: Լավ խառնելուց և սառեցնելուց հետո այդ զանգվածից պատրաստում են կոլոլակներ: Մատուցել իս կոլոլակները շարում են տափակ սկուտեղի վրա, համեմում կանաչիով: Արևմտյան Հայաստանում օգտագործում են նաև թահին և լիմոնի հյութ: Խոշաբ, չամչարակ Սալորի չիր 25 գր., թթի չիր 25 գր., ծիրանի չիր 25 գր., չամիչ 20 գր., շաքարավազ 10 գր., դարչին ըստ ճաշակի: Նշված մթերքները լվանալ, խառնել իրար, ավելացնել տաք ջուր և եփել 20-25 րոպե, ապա ավելացնել շաքարավազ և դարչին: Թույլ կրակի վրա եփել մինչև եռալը: Մատուցել սառը վիճակում: Կաղանդ անուշ 500 գր., ընկույզի միջուկ, 700գր. մեղր: Մեղրը հարելայնքան, որ սպիտակի: Ընկույզի միջուկը խաշել, մաքրել, մանրացնել և բովել մինչև ոսկեգույն դառնալը, խառնել հարած մեղրին: Աղբյուր`«Հայկական խոհանոց», www. Գիտելիք. am, www. Arocom.do. am
| |
| | |
|
Նոր Տարի |
|
|
Ձմեռ Պապ |
|
|
Տոնածառ |
|
|
AMANORI.DO.AM |
|
|
Վիճակագրություն |
|
|
|